Okullarda, iş yerlerinde vb.. gibi çalışma alanlarında kullanılan su sebillerinden, depolama için kurulmuş su tanklarından, su kuyularından, kısaca su depolama, taşıma ve aktarma araçlarında belirlenen noktalardan, içme ve kullanma suyu analizi için numune alınır ve analiz edilir. İçme ve kullanma suyunun analizi öncelikli olarak, iş yeri ortamında çalışanların sağlığını korumak için kontrol amaçlı yaptırılır. Numuneler iş sağlığı ve güvenliği kapsamında, iş yeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı tarafından istenebilir. Aynı zamanda şirketlerin kalite amaçlı denetimlerinde de içme kullanma suyu analizi çalışmalarına ait raporlar istenebilmektedir.
İçme ve kullanma suyunda yapılması gereken analizler ve bu analizlerin izin verilen değerleri Sağlık Bakanlığının yayınladığı ‘İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelikte verilmiştir.
İçme Suyu ve Kullanma Suyu Analizi
İçme kullanma suyu analizinde “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmeliği”nde belirtilen parametreler analiz edilmektedir. Bunlar, alüminyum, amonyum, klorür, C. perfringens (sporlular dahil), renk, iletkenlik, pH, demir, mangan, koku, oksitlenebilirlik, sülfat, sodyum, tat, 22 °C’de koloni sayımı, koliform bakteri, toplam organik karbon (TOC), bulanıklık olarak sayılabilir. İş yeri bu parametrelere ekleme veya çıkarma yapabilir.
İçme ve kullanma suları için özel kaplara talimatlara uygun şekilde sebil veya çeşmelerden alınan su numuneleri laboratuvarda mikrobiyolojik güvenlik kabının içinde filtrasyon işlemine tabii tutulur. Böylece numune kabı içindeki olası patojen mikroorganizmaların tamamı kültür ortamlarına transfer edilmiş olur. İçinden su numunesi geçirilen filtre kağıtları özel besi yerlerinde enkübe edilir ve bakterilerin koloni oluşturup oluşturmadıkları takip edilir. Üreme varsa üreyen mikroorganizmanın adının konabilmesi için identifikasyon yapılır. Sonuçlar ilgililere rapor edilir.
Su numuneleri, kullanma suyu için ev veya iş yerindeki çeşmelerden alınabilir. Düzenli olarak klorlanan ve denetlenen şebeke suları nispeten daha güvenli olsa da, özellikle depo veya kuyu sularının kullanıldığı yerlerde mikrobiyolojik incelemelerin periyodik yapılması insan sağlığı için önemlidir. Damacana ile temin edilen markalı içme suları, kaynağında ve ara depolarda denetlenmektedir. Ancak sebil kullanımı söz konusu olduğunda risk başlamaktadır. Sebillerin içerisindeki küçük ısıtma veya soğutma haznelerinde bakteri üremesi olmakta ve sağlığı tehdit etmektedir. Ev veya fabrika gibi sebillerin kullanıldığı binalarda sebillerden alınan örneklerin laboratuvarda mikrobiyolojik açıdan periyodik kontrolü önemlidir. Patojen bakteri üreyen sebiller dezenfeksiyon işlemine tabii tutulmalıdır.