Anemi kan dolaşım sisteminde bulunan kırmızı kan hücrelerinin eksikliğinden kaynaklanan ve halk arasında kansızlık olarak da bilinen hastalığı ifade etmek için kullanılan kelimedir. Kırmızı kan hücrelerine yani alyuvarlara rengini veren ve oksijenin transferini sağlayan hemoglobinin dolaşım sisteminde yetersiz olma durumu diye de ifade edilebilir. Hemoglobin oksijen taşıma görevini demire bağlanarak sağladığından sıklıkla yaşanan anemi rahatsızlığının sebebi demir eksikliğidir. Demir eksikliğinin en büyük nedeni ise yetersiz ve dengesiz beslenmedir. Anemi rahatsızlıkların yüzde doksanı demir eksikliğine bağlı anemilerdir.
Erkeklerde hemoglobinin 13 g/dL, kadınlarda da 12 g/dL’nin altına düştüğü durumlar için anemi rahatsızlığından bahsedilebilir. Kadınlarda erkeklere göre daha fazla rastlanan anemiye çocuklarda ve bebeklerde de erişkinlere göre daha fazla rastlanır.
Demir eksikliğinin belirtileri
Çabuk yorulma ve halsizlik
İş performansında düşüklük
Baş dönmeleri
Kulaklarda çınlama
İştahsızlık
Vücut ısısında azalma, üşüme ve titreme
Cilt renginde soluklaşma
El, bacak ve ayaklarda duyu kaybı
Konsantrasyon eksiliği ve kaybı
Kalpte çarpıntı ve nefes güçlüğü
Asabiyet hali
Tırnaklarda çatlaklar ve kolay kırılmalar
Saç dökülmeleri
Ağız kenarlarında yaralar
Kilo kaybı
Dilde tahribatlar ve şişme oluşumu
Demir eksikliği anemisinin tedavisi
Tedavinin en önemli unsuru hastalığın neden kaynaklandığın tespit edilmesidir. Doğru tanıya varılabilmesi için hasta şikayetleriyle beraber ailesindeki anemi öyküsünün varlığı, kullanılan ilaçlar ve mevcut hastalıklarının da bilinmesinde fayda vardır. Demir eksikliği anemisinin laboratuvar tetkikleriyle tespit edilmesi neticesinde kemik iliği nakli, kan transferi veya demir ilaçlarının kullanılması gibi durumlar uygulanabilir. Demir eksikliği tedavisine başlamadan önce örneğin hasta da ülser rahatsızlığı varsa gerekli tedavinin uygulanması aneminin tekrarlamaması adına önemlidir. Veya adet düzensizlikleri veya adet dönemlerinde aşırı kan kaybeden kadınlarında hormonal bozuklukların giderilerek düzenli adet görmeleri sağlanmalıdır. Kansızlık yaşayan hastaların varsa eğer vitamin b12 eksiklikleri veya folik asit eksiklikleri giderilmelidir. Demir eksikliği anemisinin giderilmesinde kullanılan demir ilaçları oral olarak alınabildiği gibi kas içine de enjekte edilebilir. İlaçların etkisini göstermesi yaklaşık olarak iki ay kadar sürse de depoların dolması bir yılı bulabilir.
Anemi paneli
Anemi(kansızlık) hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre dünya sağlık örgütü tarafından kabul edilen kriterlerin altında kalmasıdır. Anemi panelinde demir eksikliği ile beraber anemiye sebep olabilecek diğer faktörler araştırılmaktadır. Vitamin B12 eksikliği veya folik asit eksikliği gibi nedenlerin sebep olacağı aneminin varlığı bu panelde tespit edilebilir.
- Demir
- Total Demir Bağlama Kapasitesi
- Ferritin
- Tam Kan Sayımı
- Retikulosit Sayısı
- Vitami B12
- Folik Asit
- Hemoglobin Elektroforezi
