İnsülin direnci yani HOMA-IR pankreastan salgılanan insülin hormonu ile glukozun hücre içlerine gönderilerek enerji oluşturmasına gösterilen direnç durumudur. Hücrelerin insülin hormonuna direnç göstermesi ile kan glukoz seviyesinde artış meydana gelir. Bu artış zamanla şeker hastalığının başlamasına sebebiyet verecektir. İnsüline gösterilen direnç neticesinde pankreas insülin üretimini artırarak vücutta depo edilmesine sebep olacaktır. Fazla salgılanan insülin hormonu alınan besinlerin yağ olarak depo edilmesine neden olur. Bu durum kilo artışına, karaciğerde yağlanmaya ve kalp damar rahatsızlıklarına neden olabilir. Pankreasın hücrelerin insüline direnç göstermesi neticesinde fazla çalışması durumunda pankreas yetmezliği ve diyabet gibi rahatsızlıklarla karşılaşılabilir.
İnsülin Direnci Belirtileri
- Kiloda artış
- Kan trigliserit değerinde yükselme
- Yemek sonraları gözlenen uyku hali
- Kilo vermede zorluk veya hiç verememe
- Tatlı besinlere karşı aşırı istek
- Yemek sonraları doymama hissi
- Yemek sonrası sık acıkma
- Terleme
- Ellerde titreme
- Halsizlik
- Yorgunluk hissi
- Unutkanlık
- Depresyon
- Göbek çevresinde yağlanma
- Hipertansiyon
- Bel çevresinin giderek genişlemesi
- Karaciğerde yağlanma
- Kadınlarda menstrüasyon düzensizlikleri
- Koltuk altında, boyunda ve kasık bölgesindeki ciltte esmerleşme
İnsülin Direnci Tedavisi
İnsülin direnci olan bir hasta ideal kiloya ulaşarak, beslenme alışkanlıklarını değiştirerek ve düzenli spor yaparak bu rahatsızlıktan kurtulabilir. Hekiminizin tavsiye edeceği diyet listesini uygulamak ve düzenli egzersiz yapmak ana hedef olsa da dikkat edilmesi gereken diğer hususlarda şunlardır.
- Şeker tüketimini oldukça azaltın. Mümkünse hiç kullanmayın. Çay ve kahve tüketirken kullanılan şekeri ilk etapta yarıya indirin. İlerleyen zamanlarda da kendinizi alıştırarak tamamen şekersiz tüketin.
- Sigara ve alkol kullanılıyorsa bırakılmalıdır.
- Her gün ortalama 45 dakika spor yapın. Uzun yürüyüşler yapmak en kolay spor yöntemi olacaktır.
- Tam tahıllı besinleri tüketin.
- Hazır gıdalardan, işlenmiş gıdalardan uzak durun.
- Hayvansal gıdaların tüketimini minimuma indirin. Bunların yerine balık tüketimini artırın.
- Eğer fazla kilolarınız var ise kilo vermeye ve ideal kilonuza ulaşmaya çalışın.
- Yatma saatinize yakın yiyeceklerden uzak durun. Su haricinde içecek tüketmeyin.
- Hazır meyve sularından ve gazlı içecekleri tüketmeyin.
- D vitamini eksikliği insülin direncini artıran sebeplerden olduğu için kontrolü sağlanarak eksikliğinde takviyesi sağlanmalıdır.
İnsülin Direnci Nasıl Tespit Edilir?
İnsülin direnci HOMA-IR ismiyle bilinen bir test ile tespit edilir. Sabah erken saatlerde ve 10-12 saat açlıktan sonra alınan kandan bakılan bu test kan glukoz ve insülin miktarının hesaplanması yöntemiyle elde edilir. Çıkan sonucun 2.5’tan yüksek olması durumunda hastada insülin direncinin mevcudiyetinden bahsedilir.
